تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک : کدام را انتخاب کنیم؟

در این مقاله قصد داریم به تفاوت‌ پیانو دیجیتال و آکوستیک از نظر نحوه ساخت و نوع صدا بپردازیم. با تنزو موزیک همراه باشید.

 تفاوت‌ پیانو دیجیتال و آکوستیک،یکی از مسائلی است که نظرات مختلفی درباره آن وجود داشته و بسیاری از آن‌ها، بر اساس نظرات شخصی افراد بنا شده است. در این مقاله، قصد داریم به بررسی عمیق‌تر این تفاوت پرداخته و نحوه کارکرد هر کدام را زیر ذره بین قرار دهیم. از آن‌جایی که پیانو سازی گران قیمت بوده و انتخاب اشتباه آن باعث ایجاد خسارت مالی بسیار زیادی می‌شود، بهتر است این مقاله را تا پایان مطالعه کرده و اطلاعات خود را درباره این دو سبک از پیانو بالا ببرید.

نحوه عملکرد پیانو آکوستیک 

زمانی که شما کلید یک پیانوی آکوستیک را فشار می‌دهید، این کلید که به یک اهرم چوبی بلند و یک چکش در انتهای آن متصل شده است، باعث ایجاد حرکت عمودی در این چکش می‌شود. این مکانیک نه چندان پیچیده که در پیانوهای آکوستیک امروزی نیز به کار می‌رود، حاصل سیصد سال تکامل نحوه ساخت پیانو بوده و پیانوهای اولیه اگرچه از نظر کاربردی شباهت زیادی به نمونه‌های امروزی داشتند، اما دقت در ساخت آن‌ها و ظرافت قطعات به کار رفته در آن‌ها با نمونه‌های امروزی قابل مقایسه نیست. 

استفاده از مکانیزم سه تکه برای اتصال کلید به چکش، باعث ایجاد حالات مختلف برای فشردن کلید شده و چکش را به میزان فشار حساس کرده است. به همین دلیل است که فشار دادن بیشتر کلید پیانو، میزان شدت صدا و تن آن را عوض می‌کند. 

بعد از برخورد چکش به سیم‌های قرار گرفته در پشت پیانو، لرزش سیم باعث ایجاد نت صدا شده و این صدا، در داخل بدنه چوبی پدنه و بخش پشتی آن که SoundBoard نام دارد، شروع به لرزش و ایجاد رزونانس می‌کند و عملا در نقش یک اسپیکر ایفای نقش می‌کند. به همین دلیل است که صدای پیانو آکوستیک بسیار بلندتر و رساتر از هر ساز آکوستیک دیگری است. 

همانطور که صدا در داخل بدنه توخالی گیتار و ویولن رزونانس داشته و صدا را تقویت می‌کند، همین اتفاق در پیانو نیز رخ می‌دهد، اما با توجه به این که سطح مقطع و اندازه پیانو بسیار بزرگتر از گیتار و ویولن است، صدای تولید آن نیز بسیار قدرتمند تر و رساتر به گوش می‌رسد. 

نحوه عملکرد پیانو دیجیتال

از آن‌جایی که  در کلید پیانوی دیجیتال چکشی به کار نرفته است، برای ایجاد حالتی مشابه با پیانوی آکوستیک، در زیر هر کلید یک فنر حساس به فشار استفاده شده است که کلید را همیشه به سمت بالا می‌فشارد و نوازنده باید برای فشردن کلید، بر قدرت این فنر غلبه کند. این فنر سپس به یک سنسور فشارسنج متصل شده تا میزان فشار وارد شده روی هر کلید را بررسی کرده و بر اساس محاسبات کامپیوتری انجام شده توسط چیپست داخلی پیانو، صدا را با توجه به آن تغییر می‌دهد. یکی از ایراداتی که به نمونه‌های اولیه پیانوی دیجیتال وارد می‌شد، عدم توانایی پیانو برای ایجاد سطوح مختلف فشار و عدم توانایی پردازش درست صدا در صورت فشردن کلید پیانو با مقادیر فشار مختلف بود که این ایراد با پیشرفت علم، قدرت‌ پردازنده‌ها و سنسور‌ها به سرعت رفع شد. 

تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک و گرند

حتما با این اصطلاح در موسیقی برخورد داشته اید که «پیانوی دیجیتال هرچقدر خوب باشد، به اندازه پیانوی آکوستیک خوب نیست». حال این گزاره به صورت کلی کاملا غلط بوده و دلیل آن، تعیین معیار خوب و بد برای صداست.

اما یک نکته بسیار مهم در قلب این جمله نهفته است و آن، تنوع جنس صدای این دو پیانو است. شما در پیانوی آکوستیک، صدای خود را Sound Board پیانو و رزونانس کل بدنه پیانو دریافت می‌کنید. دقت داشته باشید که صدای پیانو در حقیقت رزونانس لرزش سیم از در داخل بدنه پیانوست و همین موضوع کاراکتر اصلی صدای آن را تشکیل می‌دهد. صدایی که به همراه Humm بدنه چوبی پیانو، کاراکتر بسیار منحصر به فرد و خاصی را تشکیل می‌دهد. 

در نقطه مقابل، پیانوی دیجیتال صدا را از طریق سیگنال های الکتریکی به آمپلی فایر ارسال کرده و سپس، یک سیستم پخش و اسپیکر آن را به گوش کاربر می‌رساند. اگر فردی بخواهد که میزان رزنانس و بالانس آکوستیک پیانوی آکوستیک را روی یک اسپیکر اجرا کند، درایورهای آن اسپیکر باید به اندازه Sound Board پیانو باشند که عملا کاری غیر ممکن بوده و اصلا کاربردی و منطقی نیست. به همین دلیل است که جمله فوق، در عین اشتباه بودن، نمایانگر تفاوت جنس صدای پیانوهای آکوستیک و دیجیتال است. 

قضیه زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانید هیچ تلاشی برای تبدیل این کاراکتر صدای خاص و ایجاد آن در پیانوهای دیجیتال انجام نشده است، چرا که کل موضوعیت و محوریت ساخت پیانوی دیجیتال، قابلیت حمل آن بدون نیاز به داشتن تیم باربری است و هیچکس دلش نمی‌خواهد که برای اجرا یا تمرین، یک اسپیکر با سایز یک میز کار را به پیانوی خود متصل کند. در حقیقت هیچ تلاشی در این باره صورت نگرفته، چون در صورت ایجاد یک بالانس آکوستیک مشابه با پیانوی آکوستیک، کل موجودیت پیانوی دیجیتال و هدف آن زیر سوال می‌رود. 

از دیگر تفاوت‌ها بین پیانوی دیجیتال و کلاسیک، می‌توان به واضحات آن اشاره کرد. پیانوی دیجیتال دارای درگاه‌های مختلف الکترونیکی برای اتصال به دستگاه‌های مختلف است که این موضوع در پیانوی آکوستیک وجود ندارد. 

همچنین در پیانوی دیجیتال، شما قابلیت برنامه ریزی و اعمال انواع مختلف تن صدا را دارید. می‌توانید با استفاده از نرم‌افزار‌های آهنگسازی، هر قطعه صدایی را بر روی پیانو اعمال کرده و اکتاو‌ها و نت‌های مختلف از همان صدا را از پیانو دریافت کنید. در نقطه مقابل، در پیانوی آکوستیک، شما تنها یک تن صدا که صدای پیانو است را در اختیار دارید. 

پیانو دیجیتال یا آکوستیک، کدام انتخاب درستی است؟

پاسخ دادن به این سوال به شرایط کاربر و سطح دانش آن‌ها از پیانو بستگی دارد. بگذارید با چند سوال و جواب ساده به این مسئله پاسخ دهیم. تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک در چند وجهه مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

اولین سوالی که در ذهن همه پیش می آید، شروع نوازندگی با پیانوست.

 آیا می‌توان نوازندگی را با پیانوی دیجیتال شروع کرد‌؟ صد در صد ! 

آیا شروع نوازندگی پیانو با پیانوی آکوستیک اشتباه است؟ به هیچ وجه! 

دقت کنید که برای انتخاب پیانو، صرفا صدای پیانو به عنوان معیار انتخاب نیست و ده ها فاکتور دیگر در انتخاب پیانو دخیل هستند. یک پیانو دیجیتال میان‌رده به خوبی توانایی تولید صدایی بسیار مشابه با پیانوی آکوستیک را داشته و کلید‌ها و متد آموزش دهی آن نیز در ۹۹ درصد اوقات یکسان است. 

همچنین باید انتخاب پیانو را نظر موسیقیایی نیز بررسی کرد. این موضوع که آیا هدف نهایی شما از خرید پیانو، صرفا دریافت تن صدای پیانو است یا خیر؟ 

اهمیت این سوال زمانی مشخص می‌شود که قصد داشته باشید از پیانوی دیجیتال خود به عنوان میدی کنترلر استفاده کنید. یا قصد اتصال آن به کامپیوتر و نرم‌افزارهای آهنگسازی را داشته باشید. همین یک نکته مهم یکی از دلایلی است که تولید گرند پیانو یا انواع پیانوهای آکوستیک سالیانه در حال کاهش بوده و پیانوهای دیجیتال هرساله رشد قابل توجهی در تولید را تجربه می‌کنند.البته پیانوهای دیجیتال قابل استفاده به عنوان میدی کنترلر، در رده محصولات میانرده قرار گرفته و پیانوهای دیجیتال ارزان قیمت، معمولا از این قابلیت بی بهره هستند.

دقت داشته باشید که پیانوی آکوستیک تنها قادر به تولید صدای پیانو بوده و آن را به بهترین نحو ممکن انجام می‌دهد؛ اما در هر عملیات دیگری که پیانو را وارد دنیای صدای دیجیتال می‌کند، عملا هیچ کاربردی نداشته و حتی قابلیت انتقال صدا به کامپیوتر را نیز ندارد. به همین دلیل، انتخاب پیانوی درست به نیازهای شما بستگی دارد و صرفا بررسی تفاوت پیانو دیجیتال و آکوستیک، یک عامل موثر برای خرید پیانو نیست. 

یکی دیگر از مشکلات بزرگ پیانوهای آکوستیک، هزینه تعمیر و نگه داری و تیون آپ آن است. از آن‌جایی که پیانوی آکوستیک یک قطعه مکانیکی است، تمام اجزای آن نیز از قوانین فیزیکی تبعیت کرده و دقیقا رفتاری مشابه با هر قطعه مکانیکی دیگر را از خود نشان می‌دهند. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می‌کند که کشور شما ، نمایندگی یا محلی برای تعمیر و تیون آپ پیانوی خریداری شده شما را نداشته باشد و یا هزینه‌های آن، با بودجه شما همخوانی نداشته باشد. 

مسئله دیگری که باید به آن اشاره داشت، تفاوت پیانو دیجیتال یا آکوستیک در هزینه خرید آن‌هاست. خرید یک پیانوی آکوستیک میان‌رده چیزی مابین ۶ تا ۸ هزار دلار برای شما هزینه خواهد داشت، این در حالی است که یک پیانو دیجیتال میان‌رده، چیزی مابین ۷۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار با توجه به قابلیت‌ها و قدرت پردازنده داخلی قیمت گذاری می‌شود. این تفاوت عظیم در قیمت، در کنار عدم قابلیت جابجایی پیانوی آکوستیک، در بسیاری از مواقع افراد را به سمت خرید پیانوی دیجیتال سوق می‌دهد.

نظر شما درباره پیانو دیجیتال یا آکوستیک چیست ؟ کدام گزینه را برای استفاده روزمره ترجیح می‌دهید؟