در این مقاله قصد داریم به بررسی روش‌های یادگیری آهنگسازی و نکات مهم پیرامون ورود به این حرفه بپردازیم. با ما همراه باشید.
چطور آهنگساز شویم؟ این سوالی است که هر هنرجوی موسیقی در ابتدای راه یادگیری آهنگسازی، از خودش می‌پرسد. در پاسخ به این سوال، باید در ابتدا پیش نیازهای یادگیری آهنگسازی را بررسی کرده و سپس یک برنامه دقیق و اصولی برای پیشبرد هدف را تنظیم کرد.
پیش‌نیازهای یادگیری آهنگسازی
مهم ترین پیش نیاز برای یادگیری علم آهنگسازی، علاقه داشتن به آن است. در حقیقت در صورتی که از روی اجبار به آهنگسازی روی آورده اید، احتمالا به زودی از پیچیدگی‌های متعدد آن خسته خواهید شد و این حرفه برای شما طراحی نشده است.
سپس بهتر است که حرفه و بخش خاصی از آهنگسازی را برای یادگیری انتخاب کنید که این این مورد نیز بر اساس علاقه نوازنده تعیین می‌شود. امروزه هر فردی میتواند با داشتن دانش متوسطی از نرم‌افزار‌های ورک استیشن DAW، به آهنگسازی مشغول شود و انتخاب سبک موسیقی درست، تاثیر بسیار زیادی در آینده حرفه شما خواهد داشت. برای مثال، سازنده قطعات موسیقی راک، از تکنیک‌های کاملا متفاوتی نسبت به آهنگساز سبک الکترونیک استفاده میکند و حتی ابزارهای مورد استفاده آنها نیز متفاوت است!
تئوری موسیقی
یادگیری تئوری موسیقی، مانند یادگیری زبان موسیقی است. در دنیای واقعی، شما با ورود به یک کشور جدید، میتوانید با استفاده از ابزارهای ترجمه و ایما و اشاره، مقصود خود را به طرف مقابل بفهمانید و تا زمانی که زبان مقصد خود را به درستی یاد نگیرید، فرآیند برقرار کردن ارتباط شما با طرف مقابل، همیشه دشوار و آزار دهنده خواهد بود. در مورد موسیقی نیز با شرایط مشابهی روبرو هستیم.
بله! شما میتوانید بدون یادگیری کامل تئوری موسیقی آهنگسازی کنید، اما همانند مثال بالا، برای یادگیری هر قسمت جدید یا انجام پروژه مشترک با آهنگسازی دیگر، به مشکلات متعددی برخورد خواهید کرد و فهماندن منظورتان یا درک فرامین، به سختی صورت می‌پذیرد. بهتر است پیش از یادگیری روند آهنگسازی، یک کتاب ساده تئوری موسیقی را تهیه کرده و با استفاده از آن، با اصول زبان موسیقی آشنا شوید.
یادگیری یک ساز
بهتر است برای تسریع روند یادگیری ساز و درک نحوه آهنگسازی، یک ساز فیزیکی را تهیه کرده و با استفاده از آن، آهنگسازی و تئوری موسیقی را یاد بگیرید. در حقیقت یادگیری در عمل، یکی از بهترین متدهای یادگیری موسیقی است و تمرین کردن یک ساز، بهترین فرم‌فکتور برای یادگیری تئوری موسیقی است. توصیه می‌شود که ساز انتخابی شما، سازی ساده برای یادگیری همانند پیانو یا گیتار باشد.
یادگیری میکس و مستر
بخش نهایی و البته حرفه‌ای میکس و مسترینگ یک قطعه موسیقی، خودش به اندازه یادگیری نحوه آهنگسازی طول می‌کشد و این یکی از آن بخش‌هایی از آهنگسازی است که باید با تمرین و ممارست فراوان بهبود پیدا کند. در صورتی که در ابتدای راه کار خود، هیچ ایده ای از عملکرد میکس و مستر ندارید، بهتر است چند ویدیوی آموزشی را مشاهده کرده و سعی در پیدا کردن تنظیمات درست برای میکس و مستر داشته باشید. دقت داشته باشید که میکس و مستر بد در ابتدای راه آهنگسازی، امری کاملا طبیعی است و هیچ ایرادی ندارد. این که به دلیل سختی و بد بودن خروجی پروژه، میکس و مستر را به طور کلی کنار بگذارید، بعدا شما را دچار مشکلات متعددی خواهد کرد.
یادگیری آهنگسازی چقدر طول می‌کشد ؟
یکی دیگر از سوالاتی که در کنار چطور آهنگساز شویم به ذهن مخاطب می‌رسد، زمان یادگیری آهنگسازی است. بگذارید در ابتدای راه این موضوع را مشخص کنیم که یادگیری آهنگسازی و تکنیک‌های جدید، روندی است که تا پایان عمر شما ادامه خواهد داشت؛ چرا که علم موسیقی در سطح فعلی خود به اندازه‌ای بزرگ و پیچیده است که احتمالا هیچ فردی نمی‌تواند در طول زندگی خود، بیش از دو یا سه سبک موسیقی را به طور کامل یاد بگیرد. همچنین با رشد و عرضه روز افزون انواع پلاگین و ابزارهای آهنگسازی، امکان یادگیری و استفاده از همه آنها وجود ندارد.
هر هنرجوی نوازندگی، در صورت داشتن پشت کار مناسب و خلاقیت و علاقه در آهنگسازی، میتواند چیزی مابین ۶ ماه تا ۱ سال به سطح مناسبی از دانش آهنگسازی رسیده و یک قطعه موسیقی کامل را بسازد. البته کیفیت این قطعه ساخته شده، به عوامل بسیار متعددی وابسته است که بعدا به آنها خواهیم پرداخت.
آهنگسازی را از کجا شروع کنم؟
در صورتی که از پیش‌نیازهای مورد نظر برای آهنگسازی برخوردار هستید و با اصول اولیه تئوری موسیقی نیز آشنایی مناسبی دارید، میتوانید به آهنگسازی مشغول شده و حرفه آینده خود را آغاز کنید. بهتر است در ابتدا، سبک مورد نظر خود برای کار کردن را انتخاب کنید؛ برای مثال، اگر به موسیقی الکترونیک سبک Techno علاقه مند هستید، میتوانید با بازسازی آهنگ‌های این سبک و استفاده از پروژه‌های آماده موجود در سطح اینترنت کار خود را آغاز کنید.
تقریبا مقادیر بی نهایتی از پروژه‌های آماده و فایل‌های قابل ادیت موسیقی در سطح اینترنت موجود است و هر نوازنده‌ای میتواند برای بررسی نحوه عملکرد هر بخش نرمافزار آهنگسازی، این فایل‌ها را دانلود و وارسی کند.
همچنین برای عملکرد درست در آهنگسازی، نیاز است که به فرآیند میکس و مستر آشنایی داشته باشید. دقت داشته باشید که داشتن میکس و مستر ایده آل، فرآیندی است که یادگیری آن اندکی طول می‌کشد و نباید در این زمینه انگیزه خود را از دست بدهید. در نقطه مقابل، اگر قابلیت میکس و مستر قطعه موسیقی شما به سطح مناسبی برسد، کیفیت قطعات موسیقی ساخت شما افزایش بسیار محسوسی را تجربه خواهند کرد.
۱۰ نکته مهم در مورد این که چطور و چگونه آهنگسازی کنیم
در مبحث آهنگسازی و یادگیری آن، چند نکته بسیار مهم وجود دارد که اشاره به آنها، خالی از لطف نیست.
۱- علاقه به موسیقی و سبک موسیقی مورد نظر، حرف نخست در یادگیری آهنگسازی را می‌زند. بدون علاقه، هیچ پیشرفت محسوسی در کار شما رخ نمی‌دهد و روند خلاقیت که یکی از اساسی ترین پیش نیازهای موسیقی است، به طور کلی متوقف می‌شود.
۲- یادگیری آهنگسازی و پیدا کردن ذهنیت یک آهنگساز، امری اکتسابی است و هیچ ارتباطی به استعداد خدادادی ندارد. همانند تمامی قابلیت‌های اکتسابی، یادگیری آهنگسازی نیز نیازمند تمرین و ممارست است.
۳- هیچکس نمی‌تواند یک شبه آهنگساز شود! این موضوعی است که بسیاری از هنرجویان را از موسیقی دور کرده است و بسیاری از افراد را از ادامه یادگیری آهنگسازی دلسرد کرده است. دقت داشته باشید که برای تبدیل شدن به یک آهنگساز خوب، همانند تمامی حرفه‌ها، به تمرین زیاد احتیاج دارید.
۴- جامعه موسیقی، یک جامعه پویا و کاملا مرتبط است. از این ماهیت جامعه برای یادگیری بیشتر موسیقی و شناساندن خودتان به دیگر فعالان این صنف استفاده کنید. یک موسیقیدان برتر بدون مخاطب، تفاوتی با یک موسیقیدان مبتدی ندارد.
۵- از ابزارهای مدرن در صنعت موسیقی برای بهتر شدن قطعات خود استفاده کنید. برای مثال، امروزه و در سال ۲۰۲۳، ابزارهای هوش مصنوعی ساخت موسیقی پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشته‌اند و میتواند فرآیند انجام بسیاری از کارها را تسریع کنند.
۶- از یادگیری نترسید! در صورتی که یک بخشی از موسیقی برای شما کاملا جدید است و هیچ ایده‌ای درباره آن ندارید، با استفاده از ویدیوهای آموزشی، کلاس یادگیری و یا ارتباط با دیگر موسیقیدان‌ها، به آن بخش از موسیقی ورود کرده و سعی در یادگیری آن داشته باشید.
۷- همیشه به دنبال بهبود نحوه عملکرد خود باشید. در بازار رقابتی صنعت موسیقی، همیشه آن کسی برنده است که میتواند با تغییرات روز دنیا، خود را تغییر دهد.
۸- هر کاری در صنعت موسیقی ارزشمند است. برای مثال، معمولا در ساخت فیلم‌های سینمایی، از Foley Artist استفاده می‌شود و تقریبا هیچوقت از این افراد یاد نمی‌شود، اما تنها با استفاده از کار آن‌هاست که قسمت صدابرداری فیلم سینمایی تکمیل می‌شود. در حقیقت بدون Foley artist، تقریبا هیچ فیلم یا سریال سینمایی نمی‌تواند صحنه‌های اکشن را بازسازی کند و این موضوع به اهمیت این بخش از صنعت موسیقی اشاره دارد.
۹- از تغییر علاقه خود نترسید. اگر به تازگی با بخشی از موسیقی آشنا شده‌اید و علاقه شما به آن بخش جدید بیش از علاقه شما به حرفه فعلی خود است، به راحتی میتوانید به سراغ بخش جدید بروید. با توجه به دانش قبلی شما از موسیقی، یادگیری بخش جدید بسیار آسان‌تر خواهد بود و به معلومات شما اضافه خواهد کرد.
۱۰- از دیگر فعالان صنعت موسیقی کمک بگیرید! انجام پروژه‌های بزرگ موسیقی و یا چرخاندن استودیوی خانگی تک نفره، میتواند بسیار وقت گیر و طاقت فرسا باشد، به همین خاطر بهتر است که از دیگر آهنگسازان برای پیشبرد پروژه‌های خود کمک بگیرید؛ برای مثال، بسیاری از استودیوهای بزرگ آهنگسازی دنیا، چند موزیسین مجزا را برای بخشهای مختلف قطعه موسیقی همانند میکس و مستر در نظر گرفته‌اند تا روند پیشرفت کارها تسریع شود.
چطور آهنگساز شویم؟ نکات مهم در بهبود آهنگسازی
در این بخش از مقاله، به چند نکته مهم برای بهبود آهنگسازی اشاره خواهیم داشت.
۱- به انواع موسیقی در سبک‌های مختلف گوش دهید و با دید آهنگساز به آن نگاه کنید. ممکن است تکنیکی که نوازندگان سبک Jazz به کار میبرند، در بهبود موسیقی الکترونیک شما موثر باشد و یا بالعکس! همه سبک‌های موسیقی و همه قطعات موسیقی، میتوانند به بهبود تکنیک‌های آهنگسازی شما کمک کنند.
۲- استفاده از پلاگین‌های آهنگسازی را به طور کامل یاد بگیرید. هر پلاگین آهنگسازی، برای رفع یک نیاز خاص یا چند نیاز عمده طراحی شده است و یادگیری درست آنها، به رفع کامل آن نیاز ختم می‌شود.
۳- زمان تمرین خود را افزایش دهید! همیشه با افزایش دادن زمان تمرین و یادگیری، میتوانید خروجی موسیقی خود را بهبود ببخشید.
۴- به زیبایی و آرامش محل کار خود اهمیت بدهید. یک استودیوی خانگی تمیز و مرتب، تاثیر مستقیمی روی آرامش ذهنی و خلاقیت شما دارد. همچنین چینش مرتب ادوات استودیویی، سیم‌ها و … میتواند به آرامش ذهن شما کمک شایانی کند.
۵- درباره Sound Design و طراحی محیط‌های ضبط صدا تحقیق کنید. این دو مبحث، شما را برای ساخت موسیقی برای اجراهای زنده و استودیویی آماده میکند.
۶- ملودی‌های مختلف را تمرین کنید. ممکن است با تقلید ملودی یک قطعه موسیقی مشهور، بتوانید قطعه موسیقی جدیدی را خلق کرده و یا با روند ساخت ملودی آشنا شوید. به هر حال، خلاقیت در این بخش حرف نخست را می‌زند.
۷- قطعه موسیقی ساخته شده را روی سیستم‌های پخش مختلف تست کنید. میکس مناسب و ایده آل میکسی است که در تمامی دستگاه‌های پخش، تقریبا یکسان به گوش شنونده برسد؛ به دلیل همین موضوع، بهتر است پیش از عرضه نهایی قطعه موسیقی، آن را در دستگاه‌های پخش صدای مختلف، تست کنید.
۸- میکس و مستر را تمرین کنید. همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره شد، یادگیری میکس و مستر مبحثی کاملا جدا از یادگیری آهنگسازی بوده و نیاز به تمرین و ممارست فراوانی دارد. در صورتی که شما بتوانید قطعه موسیقی خود را به درستی میکس کنید، سطح کاری شما به مرحله جدیدی ارتقا پیدا میکند.
۹- استفاده هوشمند از افکت‌های مختلف را یاد بگیرید. هر نرمافزار آهنگسازی، به مجموعه کاملی از افکت‌های مختلف مانند Reverb، EQ، Shimmer، Compression و … دسترسی دارد و نوازنده میتواند با استفاده از این ابزارهای قدرتمند، قطعه موسیقی خود را شکل دهد.
۱۰- شرایط استودیوی خود را بهبود ببخشید. استفاده از متدهای درست برای تنظیم آکوستیک اتاق در کنار ایزوله سازی نویز محیطی، دقت کار شما را بالا برده و فرآیند میکس و مستر را نیز تسهیل میکند.
سوالات متداول پیرامون مبحث آهنگسازی
- با فرض یادگیری تمامی اصول تئوری موسیقی، چگونه آهنگساز شوم؟
-
- دقت داشته باشید که تئوری موسیقی، صرفا زبان مشترک برای ارتباط با دیگر موزیسین ها و اصول اولیه موسیقی است و آهنگسازی کاملا نسبت به تئوری موسیقی، متفاوت است. بگذارید با یک مثال، این موضوع را روشنتر کنیم؛ اگر آهنگسازی را آشپزی در نظر بگیریم، تئوری موسیقی دانستن طعم هر خوراکی و ادویه به شمار میرود و لازم است که تا حد زیادی به آن آشنایی داشته باشید. البته که میتوان با چشیدن هر ادویه و خوراکی طعم آن را متوجه شد و با استفاده از غذا درست کرد، همانطور که میتوان بدون دانستن کامل تئوری موسیقی، به آهنگسازی مشغول شد.
- آیا کلاسهای آهنگسازی به من کمک میکنند؟
-
- بله! آهنگسازی بر اساس فیزیک صدا و موج بنا شده است و تمامی رفتارهای آن توسط علم فیزیک پیش بینی شدهاند و به همین دلیل، مفهومی به نام یادگیری اشتباه آهنگسازی عملا معنی خاصی ندارد و تمامی تفاوتها در متدهای یادگیری آهنگسازی، به نحوه یادگیری آن باز میگردد. بعضی از افراد از کلاس آهنگسازی استفاده بهتری را میبرند، در حالی که بعضی دیگر مطالعه و تحقیق از طریق منابع موجود در سطح اینترنت را ترجیح میدهند. در نهایت هر روشی که به یادگیری آهنگسازی شما کمک میکند، میتواند مفید واقع شود.
- آیا استفاده از هوش مصنوعی به یادگیری آهنگسازی کمک میکند؟
-
- بله! در صورت استفاده از چتباتهای معروف مانند Google Bard و Chat GPT، میتوانید تمامی سوالات خود را از آنها بپرسید. همچنین بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی برای ساخت موسیقی طراحی شدهاند و میتوانند کارهای شما را در بسیاری از بخشهای ساخت موسیقی راحتتر کنند.
- برای آهنگسازی به چه تجهیزاتی احتیاج دارم؟
-
- یک کامپیوتر مجهز به سیستمعامل Windows و یا Mac OS به همراه یک پخش کننده صدا (اسپیکر، هدست یا هر دستگاه پخش صوتی) . همچنین نرمافزار ورکاستیشن صدا (DAW) مناسب همانند Ableton Live , Cubase , FL Studio و …
- آیا میتوانم بدون کامپیوتر آهنگسازی کنم ؟
-
- به طور کلی ، بله ! اما تجهیزات مورد نیاز برای ضبط، ذخیره و ادیت صدا در صورت عدم استفاده از کامپیوتر، هزینه بسیار بیشتری را به شما تحمیل میکند. گزینه کم خرج تر و البته موقتی، استفاده از استودیوهای اجارهای است که با دریافت هزینهای، تمام امکانات یک استودیو کامل را برای مدت محدودی در اختیار شما قرار میدهند؛ البته با توجه به نیاز زمان بسیار زیاد برای تمرین موسیقی، خرید یک دستگاه کامپیوتر به همراه یک جفت اسپیکر یا هدست مناسب، گزینه مناسب تری است.
- آیا هر اسپیکری برای آهنگسازی مناسب است ؟
-
- این موضوع نیز به کیفیت آهنگسازی و کیفیت میکس بستگی دارد. در صورتی که قصد شروع آهنگسازی را دارید و نمیتوانید برای خرید تجهیزات استودیویی هزینه کنید، هر هدست و اسپیکر میتواند نقش پلیر را برای شما ایفا کند. پس از یادگیری اولیه، میتوان تجهیزات پخش صدا را اسپیکرها و هدستهای مانیتورینگ جایگزین کرد.
- آیا برای آهنگسازی به کارت صدا نیاز دارم؟
- اصولا برای تغذیه میکروفن، اسپیکرهای مانیتورینگ و هدستهای استودیویی، به کارت صدا احتیاج خواهید داشت و کارت صدای داخلی مادربرد کامپیوتر پاسخگوی نیاز شما نیست.
