آموزش کوک کردن گیتار 

در این مقاله قصد داریم به متد‌های مختلف کوک کردن گیتار پرداخته و نگاهی گذرا به هرکدام داشته باشیم. با ما همراه باشید. 

گیتار سازی است که میزان کشیدگی سیم‌های آن، در کاراکتر صدای آن تاثیر بسزایی داشته و می‌تواند در کوک متفاوت، صدایی کاملا متفاوت را از خود تولید کند. به همین منظور، کوک اصولی و دقیق گیتار، لازمه داشتن کاراکتر صدای مناسب از آن است. در ادامه قصد داریم نگاهی به متد‌های مختلف کوک کردن گیتار داشته و هرکدام را به طور مختصر، بررسی کنیم. 

مهارت های لازم برای کوک کردن گیتار

برای کوک کردن گیتار، نیازی به مهارت خاصی نیست و صرفا شناختن نت‌های صدا، برای انجام یک کوک موفق کافیست. در حقیقت کوک کردن ساز یکی از ابتدایی ترین کارهایی است که می‌توانید با آن انجام دهید. از آن‌جایی که هنرجوی مبتدی هیچ آشنایی خاصی با نت‌های صدا نداشته و نمی‌تواند آن‌ها را تمایز دهد، بهتر است که برای کوک کردن ساز در این حالت، از تیونرهای متعدد موجود در بازار استفاده کند. 

ابزار های مورد نیاز برای کوک کردن گیتار

حتما شما هم با نوازندگان حرفه‌ای برخورد داشته اید که می‌تواند ساز خود را با شنیدن صدای بوق تلفن کوک کنند! این موضوع نشان می‌دهد که هرچه گوش نوازنده به صدای گیتار و صدای تولیدی سیم آن آشناتر باشد، روند کوک کردن گیتار نیز به آسانی بیشتری صورت می‌پذیرد. برای هنرجویان مبتدی و سطح متوسط، به منظور دستیابی به کوک دقیق‌تر، ابزاری به نام تیونر (Tuner)  پیشنهاد می‌شود. این ابزار خاص، صدای خروجی گیتار را دریافت کرده و آن را با معیار از پیش تعیین شده، مطابقت می‌دهد. 

تاثیرات کوک در صدای گیتار

در صورتی که نوازنده با یک گیتار خارج از کوک شروع به نوازندگی کند، تمامی نت‌های قطعه موسیقی به هم ریخته و صدای تولیدی گیتار، با اعوجاج زیادی به گوش نوازنده می‌رسد. علاوه بر این، عدم کوک درست، می‌تواند به سیم و دسته گیتار نیز آسیب‌هایی جدی را وارد کند. در حقیقت استفاده از گیتار بدون کوک، همانند استفاده از خودروی بدون چرخ است؛ ممکن است در این حالت موتور خودرو روشن شود، ولی عملا کارکرد با آن غیرعقلانی و غیرممکن است.

نحوه تغییر صدای گیتار

صدای گیتار تحت تاثیر عوامل بسیار زیادی قرار می‌گیرد و تنها یک عامل همانند کوک، در صدای نهایی آن تاثیر گذار نیست. پدال افکت، نوع سیم گیتار، نوع چوب بدنه و پرداخت آن و… همگی در شکل‌دهی به کاراکتر صدای یک گیتار تاثیر گذارند. اما این که آیا گیتار از خود صدای درستی را تولید کند و یا خیر، منوط به کوک درست آن است. در حقیقت همه گیتارها، بهترین کاراکتر صدای خود را در حالتی ارائه می‌دهند که به درستی کوک شده باشند. در غیر این صورت، نه تنها نوازنده نمی‌تواند از تمام پتانسیل‌های موجود گیتار استفاده کند، بلکه صدای خروجی گیتار آن نیز از تنالیته درستی برخوردار نیست. 

نحوه تقویت صدای گیتار

یک اشتباه رایج در بین هنرجویان، به رابطه بین شدت صدای گیتار و کوک آن باز می‌گردد. در صورتی که گیتار به درستی کوک شده باشد، صدای خروجی آن دقیق و روی نت است و هیچ ارتباطی با شدت صدای خروجی آن ندارد. این تصور اشتباه از آن‌جایی پیش می آید که گیتار فاقد کوک درست، صدای درستی از خود نداشته و ممکن است سیگنال خروجی آن، دچار اعوجاج و به هم ریختگی شود. به دلیل همین موضوع، بسیاری از هنرجویان تصور می‌کنند که صدای خروجی گیتار خارج از کوک، از حجم و کیفیت کمتری نسبت به گیتار کوک شده برخوردار است. دقت داشته باشید که تنها راه تقویت صدای گیتار، استفاده از آمپلی‌فایر و یا هر گونه تجهیزات تقویت صداست .

انواع روش‌های کوک کردن گیتار

روش‌ها و متد‌های زیادی برای کوک کردن گیتار وجود دارد که در ادامه به بررسی اجمالی هرکدام خواهیم پرداخت.

آموزش كوك كردن گيتار با تیونر

در این روش، نوازنده گیتار را به یک دستگاه خروجی به نام تیونر متصل می‌کند؛‌ سپس کوک مورد نظر توسط نوازنده وارد شده و تیونر فعال می‌شود. در این حالت نوازنده با نواختن سیم مورد نظر و چرخاندن پیچ تیونر، می‌تواند فرکانس مورد نظر خود را مورد بررسی قرار دهد. در صورتی که فرکانس خروجی گیتار با فرکانس ورودی تیونر منطبق شود، کوک شدن سیم مورد نظر از طریق نشانگر‌های تیونر به اطلاع نوازنده می‌رسد. 

روش کارکرد با تیونرهای مختلف، با توجه به گستردگی برندها و انواع مختلف آن‌ها، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؛ ولی به صورت کلی، نوازنده با قرار دادن یک نت به عنوان مرجع، شروع به تنظیم سیم گیتار کرده و تیونر در هنگام رسیدن به کوک مورد نظر، این موضوع را از طریق نشانگر یا صفحه نمایش خود، به اطلاع کاربر می‌رساند. برای اطلاعات بیشتر پیرامون نحوه كوک كردن گيتار با تيونر، به پاراگراف زیر توجه کنید.

تیونرها با توجه به تکنولوژی به کار رفته در آن‌ها، به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند.

تیونر میکروفن دار 

 نمونه ساده تیونرهای موجود در بازار، تمام اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق میکروفن داخلی دریافت کرده و با توجه به آن، تغییرات نت صدا را به اطلاع کاربر می‌رسانند. 

تیونر وارسی کننده سیگنال 

 در این مدل خاص از تیونرهای پیشرفته، به جای بررسی صدای خروجی از امپ، سیگنال صدای خروجی گیتار به صورت جامع بررسی می‌شود. این مدل خاص تیونر از طریق کابل گیتار، سیگنال پیش از افکت را از گیتار دریافت کرده و سپس تغییرات مربوط به تیونینگ را روی این سیگنال دریافتی اعمال می‌کند. در این حالت، نویز محیطی و نویز امپ تاثیری در دقت کوک گیتار نداشته و این عمل با بالاترین دقت ممکن صورت می‌پذیرد.

آموزش كوك كردن گيتار با نرم افزار آهنگسازی و ورک‌استیشن صدا

نرم‌افزارهای آهنگسازی و ورک‌استیشن‌های صدا (DAW)، به تیونرهای نرم‌افزاری بسیار قدرتمندی مجهز شده‌اند که می‌تواند تمامی سازهای موجود در دنیا را با دقت بالایی کوک کند. در این حالت، نوازنده می‌تواند سیگنال گیتار را در دو حالت به نرم‌افزار آهنگسازی برساند. 

اتصال از طریق کابل

با توجه به عدم پشتیبانی کارت صداهای داخلی مادربرد از کابل 6.3inch گیتار، نوازندگان برای اتصال گیتار به رایانه باید از کارت صدا و USB Audio Interface استفاده کنند. در این حالت، نوازنده گیتار خود را به کارت صدا متصل کرده و سیگنال آن را از طریق اسپیکر مانیتورینگ صدا و یا هدست دریافت می‌کند. سپس با اجراکردن تیونر در نرم‌افزار DAW،  ساز را با توجه به نیازهای خود، کوک می‌کند. 

اتصال بدون کابل

در این حالت، نوازنده باید از یک میکروفن متصل به کامپیوتر برای ضبط صدای گیتار استفاده کند. در حقیقت هر میکروفنی با قابلیت دریافت سیگنال بدون نویز صدا، می‌تواند در نقش میکروفن تیونر ظاهر شود. دقت داشته باشید که دقت کوک در این حالت، به مراتب کمتر از حالت اتصال از طریق کابل است. 

آموزش كوك كردن گيتار بدون تیونر

نوازندگان حرفه‌ای به دلیل شناخت کامل از ساز خود، هیچ مشکلی برای کوک ساز بدون استفاده از تیونر نخواهند داشت. در حقیقت بسیاری از نوازندگان ساز خود را با استفاده از صدای یکی از سیم‌های آن تنظیم می‌کنند.

اما برای هنرجوی موسیقی، امکان استفاده از چنین مهارتی وجود ندارد. به همین خاطر، بهتر است در هنگام عدم دسترسی به تیونر یا کارت صدا، از اپلیکیشن‌های متعدد قابل نصب روی گوشی‌های هوشمند اندرویدی و iOS استفاده کنید. اکثر این نرم‌افزارها، می‌توانند با استفاده از میکروفن داخلی گوشی هوشمند، صدای گیتار را ضبط کرده و نوازنده را در کوک کردن ساز خود یاری کنند. دقت داشته باشید که این متد از کوک گیتار، با پایین‌ترین دقت نسبت به دیگر متدهای تنظیم گیتار انجام می‌پذیرد.

انواع تیون مختلف گیتار

دقت داشته باشید که گیتارهای مختلف می‌توانند با نت‌های مختلفی کوک شوند و هرکدام از این شرایط تیونینگ، کاراکتر صدای کاملا جدیدی را به گیتار اعطا می‌کند. در ادامه به بررسی چند نمونه از تیونینگ های معروف گیتار خواهیم پرداخت: 

استاندارد

در این حالت، سیم‌های گیتار بر روی نت‌های E, A, D, G, B و E تنظیم می‌شوند. این تیونینگ بین همه گیتارهای استاندارد بوده و اکثر افراد گیتار خود را با این نت‌ها تنظیم می کنند.

Drop D

 در این حالت به جای تیون سیم آخر روی نت E، آن را روی نت D تنظیم می‌کنند. در این حالت فرکانس‌های Low-end گیتار با حجم بیشتری به گوش می‌رسند. 

OPEN G

 این حالت تیونینگ، به طور کلی نت‌های سیم را عوض کرده و آن‌ها را به حالت D G D G B D

تغییر می‌دهد. این سبک از تیونینگ بین گیتاریست‌هایی که از اسلاید استفاده می‌کنند، بسیار محبوب است. 

نکات مهم در خرید تیونر گیتار

دقت داشته باشید که بسیاری از تیونرهای موجود در بازار، با درجه دقت «سنت» طبقه بندی می‌شوند. هر چه عدد معیار پاسخدهی سنت کمتر باشد، دقت تیونر بالاتر است. 

همچنین تیونر ابزاری است که می‌تواند همه سازهای موسیقی را بر اساس سلیقه کاربر کوک کند. در هنگام خرید تیونر به این موضوع دقت داشته باشید که ساز مورد نظر شما، با تیونر سازگاری داشته باشد. برای مثال، بعضی از تیونرها صرفا برای کوک کردن گیتار طراحی شده‌اند و گزینه‌ای برای تغییر نحوه تیونینگ در آن‌ها تعبیه نشده است. 

همچنین به منظور افزایش دقت کوک ساز، نوازنده می‌تواند از تیونرهای بررسی کننده سیگنال استفاده کند. این مدل از تیونرهای بالارده، می‌توانند سازهای موسیقی را با دقت ۱ سنت تنظیم کنند. در مقام مقایسه، گوش یک انسان نوجوان با سطح شنوایی کامل، توانایی تشخیص تغییرات صدا به میزان بیشتر از ۷ سنت را داراست. این موضوع به این معنی است که تیونرهای حرفه‌ای، ساز را با دقتی بالاتر از گوش انسان تنظیم می‌کنند. 

سوالات متداول پیرامون کوک کردن گیتار 

• هرچند وقت یک بار باید گیتار خودم را کوک کنم ؟

• • هر زمانی که کوک آن به هم ریخته باشد و صدای تولیدی آن، خارج از عرف و حالت نرمال گیتار باشد. در حقیقت نیاز به کوک کردن گیتار، توسط گوش‌های نوازنده حس می‌شود.

• گیتار من زیاد از کوک خارج می‌شود، دلیل آن چیست ؟

• • خارج شدن گیتار از کوک می‌تواند تحت تاثیر عوامل زیادی باشد. ایرادات بخش بریج، ایرادات تیونر، خراب شدن سیم و از دست دادن خاصیت ارتجاعی خود، کج بودن دسته گیتار و … از دلایل خارج شدن گیتار از کوک است. 

• تیونر Clip-on چیست؟ 

• • تیونرهای Clip-on، بدون نیاز به اتصال مستقیم به گیتار، می‌توانند به هنرجو در کوک کردن گیتار کمک کنند. در این حالت، تیونر از طریق گیره فلزی خود، به بخشی از بدنه گیتار متصل شده و ارتعاشات و صدای خروجی آن را توسط میکروفن داخلی خود ضبط می‌کند. 

• آیا تفاوتی در کوک کردن سیم گیتار نو با سیم گیتار کهنه وجود دارد؟

• • در حد بسیار کمی! در حقیقت سیم‌های گیتار نو، برای رسیدن به حالت ایده آل ارتجاعی خود، نیاز به زمان اندکی دارند. توصیه می‌شود پیش از کوک اولیه سیم جدید خود، چند دقیقه با گیتار نواخته تا سیم‌های آن از حالت کارخانه‌ای خود خارج شوند. 

• سیستم ترمولو تاثیری در کوک گیتار دارد؟

• • بله ! سیستم ترمولو باعث شده تا کوک کردن گیتار اندکی متفاوت‌تر از حالت عادی انجام شود. در گیتارهای مجهز به ترمولو، بهتر است کوک گیتار را از سیم آخر شروع کنید تا زمانی که به کوک سیم اول می‌رسید، کوک بقیه سیم‌ها تغییری نکند. 

• سرعت نوازندگی و نحوه آن تاثیری در کوک گیتار دارد؟

• • قطعا بله! شما باید در هنگام کوک گیتار، میزان فشار یکسان با حالت نوازندگی خود را به سیم گیتار وارد کنید؛ همچنین اگر از پیک در حین نواختن استفاده می‌کنید، گیتار خود را نیز باید با پیک کوک کنید. دقت داشته باشید که کوک گیتار و کشش سیم‌های آن، بر اساس نحوه نوازندگی شما تنظیم شده است و اگر در هنگام نوازندگی، فشاری بیشتر از حالت کوک کردن را به سیم گیتار وارد کنید، صدای تولیدی آن مطابق بر کوک مورد نظر شما نخواهد بود. 

• معیار سنجش شنوایی «سنت» چیست؟

• واحد سنجشی سنت از تقسیم فاصله‌ی یک نت تا نت اکتاو بعدی آن بر عدد ۱۲۰۰ به دست می‌آید. گوش انسان توانایی شنیدن و تشخیص ۵ الی ۷ سنت را دارد (عدد این معیار در افراد با سطح شنوایی مختلف، بسیار متفاوت است). این موضوع به این معنی است که برای کوک کردن ساز با دقت ۱ سنت، نیاز به استفاده از یک تیونر حرفه‌ای خواهید داشت.